SHËNGJIN, Shqipëri – Një anije e marinës italiane mbërriti të martën në Shqipëri me 49 migrantë të ndaluar në ujërat ndërkombëtare, për përpunimin e kërkesave të tyre për azil në qendra të posaçme shqiptare. Kjo është përpjekja e tretë e tillë pas pengesave të hasura më parë nga gjykatat italiane.
Ministria e Brendshme e Italisë nuk specifikoi kombësinë e migrantëve të sjellë në portin e Shëngjinit, 66 kilometra në veriperëndim të Tiranës, por mediat italiane raportojnë se ata vijnë nga Bangladeshi, Egjipti, Bregu i Fildishtë dhe Gambia.
Kjo përpjekje pason dy dështime të mëparshme në tetor dhe nëntor, kur gjykatat italiane refuzuan të aprovonin mbajtjen e grupeve të vogla migrantësh në qendrat shqiptare. Gjykatat argumentuan se vendet e origjinës së migrantëve nuk ishin të sigurta për t’i kthyer atje.
Çështja është referuar në Gjykatën Evropiane të Drejtësisë, e cila ka vendosur më parë se azilkërkuesit nuk mund t’i nënshtrohen një procedure të përshpejtuar që mund të çojë në kthim nëse vendet e tyre nuk konsiderohen plotësisht të sigurta. Gjykimi në këtë rast është planifikuar për 25 shkurt.
Qeveria e kryeministres italiane Giorgia Meloni është zotuar të riaktivizojë dy qendrat në Shqipëri, të cilat mbetën të papërdorura pas vendimeve të gjykatave italiane. Vendimi i fundit i Gjykatës së Lartë të Italisë në dhjetor 2024 mbështeti pjesërisht pozicionin e qeverisë, duke deklaruar se gjykatat e ulëta nuk mund të përcaktojnë politikat e sigurisë së vendeve të kthimit.
Migruesit do të kontrollohen fillimisht në një qendër pritjeje në portin e Shëngjinit, përpara se të transferohen në qendrën e akomodimit në Gjader, rreth 22 kilometra në lindje.
Marrëveshja e nënshkruar në nëntor 2023 lejon që deri në 3,000 migrantë të ndaluar nga rojet bregdetare italiane çdo muaj të strehohen në Shqipëri dhe të përpunohen për azil në Itali ose për kthim në vendet e tyre të origjinës. Italia ka pranuar të mirëpresë ata që marrin azil, ndërsa ata me kërkesa të refuzuara do të deportohen drejtpërdrejt nga Shqipëria.
Marrëveshja, e cila outsource-on strehimin e azilkërkuesve në një vend që nuk është anëtar i BE-së, është vlerësuar nga disa vende të përballura me flukse të larta migracioni si Italia, por është kritikuar nga aktivistët e të drejtave të njeriut si një precedent i rrezikshëm.
Këtë vit, 3,704 migrantë kanë mbërritur në Itali, më shumë se dyfishi i numrit të njëjtës periudhë vitin e kaluar, kur kishin mbërritur 1,305. Në vitin 2024, 66,317 migrantë mbërritën në Itali, një rënie prej 58% nga viti i mëparshëm. Shumica e tyre ishin nga Bangladeshi, Siria, Tunizia dhe Egjipti, sipas Ministrisë së Brendshme italiane.
